Epidermis နှင့်ဝက်ခြံ
ဝက်ခြံသည် ဆံပင်မွေးညင်းပေါက်များနှင့် ဆီကြည်ဂလင်းများ၏ နာတာရှည်ရောင်ရမ်းသောရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပြီး တစ်ခါတစ်ရံတွင် လူတိုင်းနီးပါးသည် ၎င်းတို့၏သက်တမ်းတစ်လျှောက်တွင် ပြင်းထန်မှုအမျိုးမျိုးရှိသော ဝက်ခြံများကို ခံစားနေကြရသောကြောင့် တစ်ခါတစ်ရံတွင် လူသားများတွင် ဇီဝကမ္မတုံ့ပြန်မှုဟုပင် ယူဆကြသည်။ ဆယ်ကျော်သက် ယောက်ျားများနှင့် အမျိုးသမီးများတွင် ပိုအဖြစ်များပြီး အမျိုးသမီးများသည် အမျိုးသားများထက် အနည်းငယ်နည်းသော်လည်း အသက်အရွယ်မှာ အမျိုးသားများထက် စောပါသည်။ ကူးစက်ရောဂါဆိုင်ရာ လေ့လာမှုများအရ ဆယ်ကျော်သက်များ၏ 80% မှ 90% ခန့်သည် ဝက်ခြံပေါက်ခြင်းကို ခံစားရကြောင်း သိရသည်။
ဝက်ခြံ၏ရောဂါဖြစ်ပွားမှုအရ၊ ဝက်ခြံကို အမျိုးအစားသုံးမျိုး ခွဲခြားထားပါသည်- ① ဝက်ခြံပေါက်ခြင်း၊ အရေပြားရောင်ရမ်းခြင်း၊ ဝက်ခြံစုပုံခြင်း၊ hidradenitis suppurativa၊ ဝက်ခြံထွက်ခြင်း၊ ဓမ္မတာမလာမီ ဝက်ခြံ၊ မျက်နှာနီမြန်းသော အရေပြားရောဂါများ စသည်ဖြင့်၊ ② Exogenous ဝက်ခြံ၊ စက်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဝက်ခြံ၊ အပူပိုင်းဝက်ခြံ၊ အင်ပျဉ်ဝက်ခြံ၊ နွေရာသီ ဝက်ခြံ၊ နေရောင်ခြည် ဝက်ခြံ၊ မူးယစ်စေသော ဝက်ခြံ၊ chloracne၊ အလှကုန် ဝက်ခြံနှင့် အဆီပြန်သော ဝက်ခြံ၊ ③ rosacea၊ လည်ပင်း၏ keloid ဝက်ခြံ၊ gram-negative bacilli folliculitis၊ steroid ဝက်ခြံနှင့် ဝက်ခြံဆိုင်ရာ ရောဂါလက္ခဏာများ အပါအဝင် ဝက်ခြံကဲ့သို့သော ပေါက်ကွဲမှုများ။ ၎င်းတို့အနက် အလှကုန်နယ်ပယ်တွင် ဝက်ခြံပေါက်ခြင်းမှာ ဝက်ခြံအမဲစက်ဖြစ်သည်။
ဝက်ခြံသည် နာတာရှည် ရောင်ရမ်း pilosebaceous ရောဂါဖြစ်ပြီး ၎င်း၏ ရောဂါဖြစ်ပွားမှုကို အခြေခံအားဖြင့် ရှင်းလင်းထားသည်။ ရောဂါဖြစ်ပွားစေသောအကြောင်းရင်းများကိုအချက်လေးချက်အဖြစ်အကျဉ်းချုပ်ဖော်ပြနိုင်သည်- ①ဆီကြည်ဂလင်းများသည် အန်ဒရိုဂျင်၏လုပ်ဆောင်မှုအောက်တွင်တက်ကြွနေပြီး၊ ဆီဘမ်ထုတ်လွှတ်မှုတိုးလာကာ အရေပြားသည် အဆီပြန်ခြင်း၊ ②ဆံပင်မွေးညင်းပေါက်၏ infundibulum အတွင်းရှိ keratinocytes များ၏ ကပ်ငြိမှုသည် အဖွင့်ပိတ်ဆို့ခြင်းဖြစ်သည့် တိုးလာခြင်း၊ ③ဆံပင်မွေးညင်းပေါက်ရှိ ဆီကြည်ဂလင်းရှိ propionibacterium ဝက်ခြံများသည် မျိုးပွားခြင်း၊ အဆီဖုများ ပေါများခြင်း၊ ④ ဓာတုဗေဒနှင့် ဆယ်လူလာဖျန်ဖြေသူများသည် အရေပြားရောင်ရမ်းခြင်းသို့ ဦးတည်စေပြီး ရောင်ရမ်းခြင်း၊ ဆံပင်မွေးညင်းပေါက်များနှင့် ဆီကြည်ဂလင်းများ ပျက်စီးစေသည်။
စာတိုက်အချိန်- ဇူလိုင်-၂၉-၂၀၂၂
